کد مطلب:295095 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:105
تفکر جاهلی
امروز چهارده قرن با عصر جاهلیت فاصله داریم، امّا جاهلیت، زمان نیست كه با ظهور اسلام و گذشت ایام از بین برود. در حقیقت جاهلیت نوعی تفكر است، كه اگر كسی پس از ظهور اسلام گرفتار آن تفكرات شود، جاهلیت او بدتر از جاهلیت قبل از اسلام است.
تفكّر جاهلی، یعنی ترجیح دادن پسران بر دختران.
تفكّر جاهلی، یعنی تحقیر همسر برای دختر زاییدن.
تفكّر جاهلی، یعنی دختر بدكاره را كثیف تر از پسر گنه كار دانستن. جامعه ای كه از وجود دختر گنهكار احساس ننگ می كند، لكن از وجود پسران لجن آلود در مرداب گناه، شرم ندارد، جامعه ای با تفكّرات جاهلی است. ترجیح دادن پسر آلوده بر دختران سر براه قویترین مظهر تفكّر جاهلی است.
تفكّر جاهلی مظاهر مختلف و گوناگونی دارد. لطیفه های زننده ی تحقیر زنان، كه در جامعه ما متداول است و آگاهانه یا ناآگاهانه اینجا و آنجا نقل می شود، نوعی از رسوبات تفكّر جاهلی است.
لحظه ای تامل!! من و شما كدام طرف قرار داریم؟ و چگونه می اندیشیم؟ جاهلانه یا عاقلانه؟
چه بسا افرادی كه، سخنان نیك زیاد می دانند، اما خرده افكار جاهلی نیز جزئی از وجود آنهاست.
سَكُونی كه خود همنشین امام صادق علیه السلام است و از ایشان برایمان سخنها نقل نموده، گرفتار یك تفكّر جاهلی است.
سكونی می گوید: «خدمت امام صادق علیه السلام رسیدم در حالی كه ناراحت و غمگین بودم. امام سوال فرمودند: غم و اندوه تو برای چیست؟ عرضه داشتم: دختردار شدم. امام صادق علیه السلام فرمودند: سنگینی دختر بر گرده تو نیست، زمین آن را تحمل می كند. خداوند روزی آن را می دهد. زندگانی او از عمر تو كم نمی كند، روزی او از روزی تو نمی كاهد». [1] .
با این سخنان بود كه سكونی آرام گرفت و شادمان شد.
و یكی دیگر از اهل ثقه! زن خود را فقط به خاطر دختر زاییدن، خیانتكار در حق خود می داند. [2] اگر در قرآن شوهر را مدیر خانواده معرفی می كند، [3] .
فضیلتی برای مردان محسوب نمی گردد، بلكه این یك وظیفه ی سنگین است كه بر عهده ی آنان گذاشته شده است. این آیه تنها بر امورات خانواده ناظر است و بس. هیچ گاه نمی توان با استناد بر این آیه، فضیلتی را برای مردان ثابت نمود.
ای كسی كه از دختردار شدن در رنجی، عصبی و غمناكی! آیا می دانی حقیقت سخن تو چیست؟
آیا می دانی به تقدیری كه خداوند برایت رقم زده است اعتراض داری؟ آنچه را خداوند برای ما تقدیر نموده است دوست می داریم یا هر چه را كه نفس سركش طلب می كند؟ شما چه دوست دارید؟ مشیت خدا را؟ یا خواسته دلتان را؟ این سئوالی است كه امام صادق علیه السلام از من و شما می پرسد. [4] .
كسانی كه از دختردار شدن اظهار ناراحتی می كنند و از روی جهالت، زنان خویش را به واسطه ی دختر زاییدن تحقیر می نمایند، نه تنها اجر خود را از بین برده اند، بلكه در روز قیامت گنهكار محشور خواهند شد (مگر آنكه توبه كنند). و از آنان سؤال خواهد شد: «و اذا الموءده سئلت بای ذنب قتلت؟» [5] چرا با این تفكر جاهلی، شخصیت زن یا دخترت را از بین بردی؟ و در زیر خروارها خودخواهی دفن كردی؟
حسن ختام این مبحث را روایتی از پیامبر اكرم صلی اللَّه علیه و آله و سلم قرار می دهیم.
قال رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله و سلم: «من ولدت له ابنه فلم یوذها و لم یهنها و لم یوثر ولده علیها ادخله اللَّه بها الجنه، [6] .
رسول اكرم صلی اللَّه علیه و آله و سلم فرمودند: هر كس صاحب فرزند دختری شود و آن دختر را اذیت نكند و او را تحقیر نكند و پسرش را بر دخترش برتری ندهد، خداوند او را به بهشت داخل خواهد كرد».
گرچه فرزند (دختر یا پسر) در قرآن فتنه، یعنی وسیله ای برای آزمایش (پدر و مادر) معرفی شده است [7] . و مانند بسیاری از امور دیگر صحنه ی آزمایش است و انسان باید سعی كند با هوشیاری از این امتحان سرفراز بیرون آید اما در هر صورت احترام به فرزند دختر، و برتری نبخشیدن به فرزند پسر در مقابل فرزند دختر، ضریب رهایی از جهنم و وورد به بهشت را زیاد می گرداند، بلكه هر گاه این عمل، با اعمال دیگر همراه شود، بهشت رفتن انسان را تسریع می گرداند و خداوند متعال برای جبران این عمل، بسیاری از گناهان را نادیده می گیرد.
[1] عن السكوني قال: «دخلت علي ابي عبداللَّه عليه السلام و انا مغموم مكروب. فقال لي: يا سكوني! مما غمك؟ قلت:ولدت لي ابنه. فقال: يا سكوني! علي الارض ثقلها و علي اللَّه رزقها، تعيش في غير اجلك و تاكل من غير رزقك. فسري واللَّه عني». فروع كافي، ج 6، ص 48، ر 6.
[2] (در روايت نامي از راوي نيامده است.) عن احمد بن محمد بن خالد عن محمد بن اسماعيل بن بزيع عن ابراهيم بن مهزم عن ابراهيم الكرخي عن ثقه حدثه من اصحابنا قال: «تزوجت بالمدينه فقال لي ابوعبداللَّه عليه السلام: كيف رايت؟ قلت: ما راي رجل من خير، في امراه الا و قد رايته فيها ولكن خانتني. فقال: و ما هو؟ قلت: ولدت جاريه. قال عليه السلام: لعلك كرهتها ان اللَّه عزوجل يقول: آباوكم و ابناوكم لاتدرون ايهم اقرب لكم نفعا». نساء آيه ي 11 فروع كافي، ج 6، ص 4، ر 1.
[3] «الرجال قوامون علي النساء بما فضل اللَّه بعضهم علي بعض و بما انفقوا من اموالهم». نساء، آيه 34.
[4] عن ابن سعيد اللخمي قال: «ولد لرجل من اصحابنا جاريه فدخل علي ابي عبداللَّه عليه السلام فرآه متسخطا. فقال له ابوعبداللَّه عليه السلام: ا رايت لو ان اللَّه تبارك و تعالي اوحي اليك ان اختار لك او تختار لنفسك ما كنت تقول؟ قال: كنت اقول يا رب! تختار لي. قال: فان اللَّه قد اختار لك. قال: ثم قال عليه السلام: ان الغلام الذي قتله العالم الذي كان مع موسي عليه السلام و هو قول اللَّه عزوجل فاردنا ان يبدلهما ربهما خيرا منه زكاه و اقرب رحما ابدلهما اللَّه به جاريه ولدت سبعين نبيا». فروع كافي، ج 6، ص 6.
[5] تكوير، آيه ي 8 و 9.
[6] ميزان الحكمه،ج 10، ص 705 از كنزالعمال.
[7] «واعلموا انما اموالكم و اولادكم فتنه و ان اللَّه عنده اجر عظيم». انفال، آيه ي 28 همچنين التغابن، آيه ي 15.